Dünya Merkez Bankaları başkanları, ilk olarak 1974 yılında İsviçre’nin Basel kasabasında toplanarak, BASEL komitesi kurulmuş ve paranın yönetimi, kredi koşulları, risk kriterleri ile ilgili bir çok karar almışlar ve 1988 yılında yayımlanan bu kararları ülkelerinin bankacılık sisteminde uygulamaya başlamışlardır. Kararların adı da kasabanın isminden dolayı Basel I kararları olarak geçmiştir. Daha sonra Dünyadaki ekonomik değişimler dikkate alınarak 2002 yılında tekrar aynı kasabada toplanıp 2007 de uygulanmak üzere BASEL II adıyla yeni kararlar almışlardır.

Avrupa Birliği üyeleri 2007 başından itibaren uygulamaya başlamıştır. Ülkemizde ise Avrupa Birliği uyum yasaları kapsamında belirlenen tarihte yürürlüğe girecektir.

BASELL II  FİRMALARA  NASIL  ETKİ  EDECEK ?

1) Firmaların bankalara verecekleri teminatlarda değişiklik olacaktır.

Artık bazı şahsi mallar teminat kabul edilmeyeceği gibi özellikle gayrimenkul ipoteklerinde ticari sermayeye dahil gayrimenkuller tercih edilecek. Ayrıca alınacak teminatın çeşidi ve tutarı firmanın kredi notuna bağlı olacak. Kredi notu yüksek olan bir firma aynı kredi rakamı için daha az teminat verebilecek.

Bankalar, bir firmaya kredi, teminat mektubu vs. verirken  kredi notu verecek ve ona göre limit belirleyecek , O nota göre kredi faiz oranı belirleyecektir. Ayrıca Rating derecelendirmesi (kredi notu)  çok önem arz edecektir

2) Basel II uygulamasında kredi notuna etki eden unsurlar şunlar olacak:            

-Firmanın sektörü ve sektördeki yeri ve önemi ile ilgili analizler  (sektör derecesi),

-Finansal yapısı ile ilgili analizler (cari,likidite vb. oranlar)

-Satış ve kârlılık analizi (satış ve kâr ile ilgili analizler)

-Yönetim gücü ile ilgili analizler (Ortakların deneyimi, mali güçleri ve yönetim-iş tecrübeleri gibi)

-Faaliyet ile ilgili analizler (yönetim yapısı, makine gücü, alacak ve ödeme gücü analizi)

-Kredibilite analizleri ( ödemedeki düzenliliği,bankalarla çalışma süresi, 

Merkez bankasındaki risk durumu, bankaya yapılan ödemelerin düzenliliği ve bankadaki çalışma verimliliği)  Özellikle karşılıksız çek, protestolu senet ve gününde ödenmemiş kredi kartları olanlar yeni dönemde çok zorluklar yaşayacaktır.Bu kapsamda bankalar sadece mali tablolar üzerinden değil firmanın tamamını kapsayan ve değerlendiren temel konularda çok ayrıntılı analizler yaptıktan sonra kredi notu verecektir. Bankalar buna göre Kredi faiz oranınızı ona göre belirleyecek ve teminatınızı ona göre az veya çok isteyecektir..

İyi bir mali yapıya sahip olmak yetmeyecek. Bunun yanında;

-İyi makinelere de sahip olmak,

-İyi bir yönetim yapısına sahip olmak,

-Firmanın ödemelerinde düzenli olması (Karşılıksız çek, protestolu senet vs. olmaması),

- Firmanın alacaklarının güvenilir firmalarda olması,

- Kayıt içinde çalışan bir firma olması,

- Şeffaf bir muhasebe sistemine sahip olması, gerekecektir.

Bu nota göre düzenli, sağlam,kayıt içinde çalışan, iyi yönetilen, düzenli hareket eden güvenilir firmaların, finansman maliyetleri açısından çok şanslı ve kârlı olacaklarını söylemek mümkün.  Bu analizler sırasında özellikle kayıt dışı çalışan,iyi yönetilmeyen ve düzensiz firmalar; ya banka kapılarından dönecek ya da finansman maliyetleri yüksek olacaktır.

Hüseyin KALENDER BAĞIMSIZ DENETİM SİZE NASIL YARDIMCI OLABİLİR ?

Hüseyin KALENDER; geniş tecrübe ve bilgi birikimi ile sektörel bazda uzmanlaşmış kadrosuyla stratejik çözüm ortağınız olarak işletmenizin Basel II standartlarına uyum sağlamanızda size çok büyük katkı sağlayacaktır.